Het spook van een Europese crisis leek definitief verdwenen. Een exit uit de Europese Unie leek alleen maar weggelegd voor buitenbeentje Groot-Brittannië. Maar dat was zonder het fragiele politieke landschap in Italië gerekend. Italexit wordt een woord dat we de komende maanden nog veel gaan horen en lezen.

Italië verkeert namelijk terug in een diepe politieke crisis. De recente verkiezingen werden gewonnen door de 5-sterrenbeweging van komiek Beppe Grillo. Maar Movimento 5 Stelle groeide uit tot veel meer dan een statement. De politieke partij werd de stem tegen de elite, de stem tegen de Europese dominantie.

De partij van Beppe Grillo haalde bij de verkiezingen 32% van de stemmen, een kletterende overwinning, maar niet genoeg om alleen te regeren. Forza Italia van voormalig president Silvio Berlusconi haalde 14% van de stemmen en Lega Nord, die in het verleden vooral ijverde voor een onafhankelijk Noorden, 18%. De centrale partij Partito Democratico zag het aantal voorkeursstemmen fors dalen tot slechts 19%.

Italië zit gevangen tussen extreem links en extreem rechts, met als gemeenschappelijke factor een exit uit Europa. Movimento 5 Stelle probeerden samen met Lega Nord een regering te vormen en slaagden daar in … bijna.

Na Brexit nu Italexit?

De gemeenschappelijke factor ‘Italexit’ zorgde voor voldoende cohesie tussen de 5-sterrenbeweging en Lega Nord. Ze hadden samen een regering op de been gekregen en alle ministerposten verdeeld. Maar dat was zonder Italiaans president Sergio Mattarella gerekend. Hij stelde zijn veto over 1 benoeming: die van Paolo Savona als Minister van Financiën. Savona is een enorme euroscepticus. Zijn veto betekende echter ook het einde van de regeringsvorming waardoor de kans op nieuwe Italiaanse verkiezingen groot is.

Volgens Mattarella is het zijn taak om de plaats van Italië binnen Europa te beschermen: “Onzekerheid over onze positie in Europa zou alarmerend zijn voor buitenlandse investeerders en bedrijven. De spread op onze obligaties zou stijgen waardoor onze schuldenlast stijgt en er minder geld over blijft voor sociale maatregelen.”

Echter, het veto van Mattarella had eenzelfde effect. De Italiaanse rente ging in enkele dagen van negatief naar +1,9%. Dit soort bewegingen hebben we zelfs tijdens de financiële en Europese crisis niet gezien.

Ondertussen is er toch terug sprake van een mogelijke nieuwe regering om uit de impasse te geraken. Mogelijk heeft de schrikreactie op de financiële markten zijn impact op de politiek niet gemist.

Het mag ook al eens andersom zijn 😉

Maar Italië blijft ‘A Bug Searching for a Windshield’ met politieke onzekerheid die elk moment kan zorgen voor een breuk met Europa.

Waarom Italië belangrijk is

Je zou het niet direct verwachten van een land waar de economie stagneert sinds de oprichting van de Eurozone. Maar de Italiaanse economie is groot én belangrijk.

In de jaren ’90 was de economie van Italië even groot als die van Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk. Vandaag staat het Italiaanse bbp op 1,6 biljoen euro terwijl Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk zo’n 2 biljoen euro bbp hebben.

Toch blijft Italië de 3^de grootste economie van Europa, na Duitsland en Frankrijk. Italië exporteerde vorig jaar zo’n 400 miljard euro aan goederen en diensten. Hiermee is het land de 8^ste grootste exporteur ter wereld. Dit resulteerde in een handelsoverschot van een kleine 50 miljard euro. Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk boeken daarentegen tekorten op hun handelsbalans.

Maar het grootste probleem in Italië zijn de overheidsschulden. Die bedragen ondertussen 132% van het bbp, het op een na hoogste percentage in Europa (enkel Griekenland scoort slechter). Dit komt voornamelijk door de enorm hoge overheidsuitgaven die 50% van het bbp bedragen.

Italië kent maar 1 oplossing: devaluatie

Na de crisis in Griekenland leek Italië de volgende dominosteen die zou omvallen. Griekenland werd gered met een reddingsboei van enkele honderden miljarden euro’s. Italië redden zou echter onmogelijk zijn geweest. Ware het niet dat Mario Draghi zijn landgenoten te hulp schoot door overheidsobligaties van over heel de eurozone op te kopen, dan was de Italexit vermoedelijk al een feit geweest.

Nu zijn de overheidsschulden en de slabakkende economie niet het enige probleem in Italië. De banksector kampt ook met een overvloed aan non-performing loans (NPLs). Dit zijn leningen met een betalingsachterstand. Eind 2017 stonden deze op 185 miljard euro of 11,1% van alle uitstaande leningen. Dit is het hoogste bedrag en een van de hoogste percentages van heel Europa.

In het verleden loste Italië zijn problemen altijd op door de Italiaanse Lira te devalueren. Een devaluatie stimuleert de economie. Meer mensen vinden een job en de leningen kunnen beter afbetaald worden. 2 vliegen in een klap.

Sinds dit niet meer mogelijk is door de invoering van de euro, gaat het van kwaad naar erger met het land.

Geen wonder dat de extreem linkse en rechtse partijen de eurozone willen verlaten. Een devaluatie is alleen mogelijk door uit de eurozone te stappen.

Beleggen in Italië

Italië is de 7^de grootste fabrikant van goederen ter wereld. Het heeft enkele wereldberoemde beursgenoteerde multinationals in zijn rangen:

• Modemerken als Luxoticca, Gucci, Prada, Versace
• Producent van luxezetels Natuzzi
• Autoconstructeurs Ferrari en Fiat Chrysler
• Energiereuzen Eni en Enel
• Financiële mastodonten als Assicurazioni Generali, Intesa Sanpaolo en UniCredit
• Bouwbedrijven Astaldi en Salini Impregilo
• …

De meeste van deze bedrijven doen het behoorlijk tot zeer goed, ondanks de moeilijke economische omstandigheden in het land. Toch is het voor beleggers moeilijk om de politieke en economische situatie van een land te onderscheiden van de aandelenmarkt.

En dat creëert weer kansen.

Een goede belegger weet dat een goede crisis kansen biedt. Neem bijvoorbeeld Brazilië dat midden 2014 geconfronteerd werd met dalende grondstofprijzen waaruit zijn ergste recessie ooit ontstond. De werkloosheid begon te stijgen, het bruto binnenlands product koelde stevig af en de overheid, dat door een oplopend begrotingstekort gedwongen werd om te besparen, kon amper helpen.

Het gevolg?

Beleggers begonnen het land te verlaten, en zelfs de beste Braziliaanse bedrijven werden gedumpt. Alles wat er Braziliaans uitzag, werd uit de portefeuilles van de grote fondsbeheerders en institutionele beleggers gehaald.

Enkele jaren later kon je de kwalitatieve aandelen uit Brazilië terug verkopen aan een beurskoers die honderden procenten hoger lag. Wanneer de situatie begint te stabiliseren en beleggers weer oog krijgen voor de fundamenten van de bedrijven in plaats van het land, kan een beurskoers snel terug herstellen.

Dichter bij huis hadden we enkele jaren gelden het geval Griekenland.

Wanneer je kijkt naar Griekenland, dan zagen we eigenlijk hetzelfde als nu met Italië: eerst veel praatjes en populisten aan de macht, maar uiteindelijk beseffen ze dat ze zelf hun miserie veroorzaakt hebben en dat ze geen kant op kunnen.

De bittere pil slikken en hervormingen doorvoeren is de enige manier om hier sterker uit te komen. Men heeft Europa nodig en Europa heeft Italië nodig (veel Europese grootbanken hebben blootstelling aan Italië). En hierdoor denken wij dat de crisis in Italië voornamelijk veel “noise” is momenteel en dat we de daling een koopkans vinden voor bepaalde aandelen met oog op de iets langere termijn.

De Italiaanse beurs daalde de laatste weken al met meer dan 10%. Ook hier worden tijdens de crisis aandelen van goede bedrijven mee met het huisvuil buiten gezet.

De toekomst zal uitwijzen of dit nu al een opportuniteit is, of het begin van een veel grotere daling. Maar een ding is zeker, wanneer het bloed door de Italiaanse straten vloeit, zullen er weer interessante opportuniteiten opduiken voor beleggers.

Een goede crisis biedt namelijk altijd kansen om geld te verdienen.

Volg de analisten van Value Jagers en blijf als eerste op de hoogte wanneer er zich uitzonderlijke kansen voordoen.