We leven in een gekke tijd. Voor wat betreft de maatschappij, economie en de beurs. We denken niet dat alles voor die laatste twee snel terugkeren naar ‘normaal’. De laatste tijd zijn er vreemde, of in sommige gevallen zelfs zorgwekkende, ontwikkelingen. Het is verstandig om hier als belegger rekening mee te houden. 

We zien twee grote ontwikkelingen waarvan wij denken dat ze de komende jaren impact zullen hebben op de beurs en economie. Overheden en Centrale Banken zoeken de grenzen op, we bevinden ons in onbekend terrein. 

Rentestanden

Wanneer we kijken naar de rentestanden in de VS, de graadmeter op dit gebied, dan zien we over de laatste 100 jaar drie segmenten:

Tot de jaren ’50 was de rente vrij stabiel tussen de 2% en 5%. 

Vervolgens begon de rente in rap tempo op te lopen. De rente op staatsobligaties met een looptijd van 10 jaar piekte op zo’n 16%(!). 

Sinds de ’80 daalt de rente weer. Tot nog nooit geziene niveaus. De rentestanden zijn zelfs nog nooit zo laag geweest. We weten dus ook niet zeker wat de consequenties op de langere termijn zijn. 

Zeker voor beleggers in (staats)obligaties is dit een zeer moeilijke positie. We zien de pensioenfondsen hier de laatste jaren dan ook mee worstelen. Traditioneel werden staatsobligaties gebruikt om het risico in een portfolio te beperken en een ‘gegarandeerd’ rendement te behalen. Deze optie lijkt van tafel verdwenen. 

Stimulering vanuit de overheid

De verhouding tussen de overheidsschuld van de VS in verhouding tot hun bruto binnenlands product neemt extreme vormen aan. Dit is dus niet de groei van de schuld in absolute zin (die grafiek is nog veel zorgwekkender), maar de groei in relatie tot het algehele inkomen. 

Overheden overal ter wereld hebben hard ingegrepen toen Corona om zich heen sloeg. Ook de Amerikaanse overheid trok de portemonnee en begon geld in de economie te pompen. 

Met succes. 

Werkgevers werden gecompenseerd voor loonkosten dus veel werknemers hielden hun baan. Zij konden consumeren op het vertrouwde niveau, dus draaide grote delen van de economie gewoon door. Een depressie werd afgewend.

Politici beloven al sinds mensenheugenis economische groei. Vaak blijkt dat in de praktijk moeilijk te realiseren. Maar nu is het wondermiddel toch gevonden: bizarre hoeveelheden geld creëren en in de economie pompen. 

Ook hierbij is de vraag wat de consequenties zijn op de lange termijn. Het is mogelijk dat dit forse ingrijpen van de overheden gevolgen heeft voor het normale cyclische karakter van de economie. Dat zal op haar beurt weer gevolgen hebben voor hoe ondernemers en beleggers risico’s inschatten. 

Conclusie

Door de acties van de overheden en Centrale Banken is ons waarschijnlijk een economische depressie bespaard gebleven. Dat zegt echter niet dat er een wondermiddel uitgevonden is wat alle economische problemen oplost. Dit beleid zal consequenties hebben. Welke dat zijn is nog moeilijk in te schatten, maar we houden rekening met tegenslagen.