“Laten we eerlijk zijn. Sommigen in China denken dat de Verenigde Staten de ambities van China wil ondermijnen. Sommigen in de Verenigde Staten denken dat we China als rijzende wereldmacht moeten vrezen. Ik denk daar anders over en ik geloof Chinees president Hu ook.” – Barack Obama in 2009. Dat was bijna 10 jaar gelden, maar nu beschikken beide wereldmachten over een andere leider, en klinkt de trom van een regelrechte handelsoorlog luider dan ooit. Welke gevolgen gaat dit krijgen?

Na het voorspel van woorden en dreigementen serveerde Donald Trump onlangs het voorgerecht met concrete importheffingen ter waarde van ongeveer 60 miljard Amerikaanse dollar. Hoewel China heel rustig reageerde, volgde er al een tussengerecht met Chinese importheffingen ter waarde van zo’n 3 miljard Amerikaanse dollar. Nu maken beide heren zich klaar om stilaan aan te schuiven voor het hoofdgerecht.

Trump maakte in zijn verkiezingscampagne verschillende beloftes. En Trump is een van de weinige politici die zijn beloftes houdt. Een van die beloftes was om het handelsonevenwicht met China te herstellen en jobs terug naar de Verenigde Staten te halen. Dit was een centraal gegeven in zijn ‘America First’-belofte.

Xi Jinping cementeerde onlangs zijn leiderschap in China door zijn wil de wet te maken. En zijn wil is om van China de machtigste natie ter wereld te maken. Met zijn plan, dat reikt tot 2050, zal hij de Verenigde Staten economisch van de kaart vegen als grootste ter wereld. Hiervoor transformeert hij zijn land van fabriek van de wereld naar een technologisch superieure natie.

En die strijdt uit zich momenteel in een dreigende handelsoorlog.

De handelsoorlog tot nu toe

Trump trok in maart ten aanval na onderzoek rond ‘oneerlijke handelspraktijken’ en het handelstekort, voornamelijk gerelateerd aan intellectuele eigendommen en de transfer van technologie. Hij lanceerde 3 acties tegen China:

• Importheffingen
• Een klacht bij de Wereld Handels Organisatie
• Bekijken van Chinese investeringen in de Amerikaanse industrie, met name technologiebedrijven

Trump stak daarna als eerste het vuur aan de lont met een importheffing op staal en aluminium. Dit raakt China niet rechtstreeks, maar als grootste producent van beide metalen ter wereld, wordt het land natuurlijk wel geraakt. Er werden ook nog eens uitzonderingen gegeven aan Europa, Australië, Brazilië, Argentinië en Zuid-Korea.

China zet daar ‘voorlopig’ nog maar importheffingen tegenover van zo’n 3 miljard Amerikaanse dollar voor Amerikaanse producten.

De Amerikaanse president bouwt zijn politiek in de handelsoorlog op 5 pilaren:

• Versterken van de nationale veiligheid
• Versterken van de Amerikaanse economie
• Heronderhandelen van handelsovereenkomsten voor ‘alle’ Amerikanen
• Versterken en verdedigen van Amerikaanse handelswetten
• Versterken van multilaterale handelssystemen.

Hoe groot is het handelstekort met China?

Trump bewijst de Chinese oneerlijke handelspraktijken door het enorme handelstekort dat de VS boekt ten opzichte van China. Eind 2017 bedroeg dit tekort maar liefst 375 miljard dollar, zo’n 5 keer meer dan eender welk ander land. Het 2^de grootste land waarmee de VS een tekort boekt, is Mexico, eind 2017 goed voor 71 miljard dollar.

Trump wil dit tekort met 100 miljard dollar inperken.

Welke producten importeert de VS?

Het handelstekort van de VS komt natuurlijk door de import van goedkope Chinese goederen. 21,6% van alle goederen die het land importeert, komen uit China. Mexico staat ook hier op de 2^de plaats met 13,4%. Vooral communicatie- en computerbenodigdheden staan bovenaan de lijst.

Welke producten exporteert de VS?

Aan de andere kant van de medaille staat de export van de VS naar China. China is de 3^de belangrijkste handelspartner van de VS met 8,4%, achter buurlanden Canada (18,3%) en Mexico (15,7%). Er vertrekken voornamelijk producten voor ruimtevaart, granen en voertuigen naar China.

De export van de VS naar China explodeerde de laatste 15 jaar van 22 miljard dollar in 2002 naar 130 miljard dollar in 2017. Deze export groeide minstens dubbel zo hard als eender welk ander land.

Het belang van intellectuele eigendom in de handelsoorlog

China heeft een plan ‘Made in China 2025’ waarbij het zijn economie wil transformeren van de grootste fabriek van de wereld naar een digitaal innovatief datacentrum van de wereld. Het wil veranderen van ‘Made in China’ naar ‘Made by China’.

Daarvoor zal China vooral op technologisch gebied grote stappen moeten zetten. Tot op heden was China ook voornamelijk een copycat van technologie. Intellectuele eigendommen zijn goed voor 30% van alle geëxporteerde goederen uit de Verenigde Staten. Trump vreest nu dat er te veel technologische kennis van de VS naar China verhuist en wil Xi Jingpin verhinderen om de nodige technologische kennis te vergaren voor ‘Made in China 2025’.

Daarbij komt dat buitenlandse bedrijven maximaal 49% van de aandelen in handen mogen krijgen in China. Hierdoor gaan buitenlandse bedrijven joint ventures aan, in plaats van overnames. Want ze willen natuurlijk wel allemaal aanwezig zijn in China.

Chinese bedrijven veroveren de wereld met het nieuwe Chinese kapitaal terwijl westerse bedrijven slechts gedeeltelijk voet aan grond krijgen in China. Hierdoor vloeit er meer intellectueel kapitaal van het westen naar China dan andersom.

Daarom dat Trump zijn zinnen zet op deze 10 ‘Made in China 2025’ sectoren:

Het effect van de handelsoorlog op de financiële markten

De impact van een handelsoorlog zal gevoeld worden op verschillende fronten: valuta, grondstoffen en bedrijven. Het conflict kan bedrijven treffen die onderdelen produceren in China, zoals Apple, of die voor een groot stuk afhankelijk zijn van hun omzet in China, zoals Caterpillar of Starbucks.

In het bijzonder zullen sectoren als ruimtevaart en defensie hinder ondervinden. De kans is nu bijvoorbeeld groter dat China gaat shoppen bij Airbus in plaats van bij Boeing. Mobiele toestellen, computeronderdelen, halfgeleiders en kledij worden mogelijk geviseerd voor tegenacties van China. Ook landen met een sterke exportfocus op China, zoals Duitsland, kunnen de gevolgen voelen.

Ook kunnen er veranderingen optreden op de grondstoffenmarkt. Er zijn al importtarieven op staal en aluminium. Anderzijds kan China de export van grondstoffen waar de VS afhankelijk van is, inperken. Denk daarbij aan Rare Earth Metals zoals Vanadium.

Op de valutamarkt kunnen veilige havens aan populariteit winnen. Wanneer het conflict escaleert, zullen de Japanse yen, de euro en de Zwitserse frank voor een deel de status van veilige haven overnemen van de Amerikaanse dollar.

Het meest onderschatte gevolg is inflatie in de Verenigde Staten. Importtarieven maken goederen duurder waardoor inflatie zal stijgen. De inflatoire druk in China zal veel minder zijn. Hogere inflatie in de VS zal de Federal Reserve aanzetten om de rente verder op te trekken. Dit kan de economische groei onder druk zetten.

Trump denkt misschien dat China het meeste te verliezen heeft, door het grote handelsoverschot, maar vergeet daarbij de impact dat inflatie kan hebben op zijn eigen consumenten. Het leven zal duurder worden voor de gewone Amerikaan.

De potentiële lagere economische groei in de VS en in China sijpelt dan ook ongetwijfeld door naar de globale economie, wat op zijn beurt dan weer grote vraagtekens zal zetten bij de waarderingen van de globale aandelenmarkten.

Wat moet je als belegger doen?

Een handelsoorlog biedt nooit garanties. Maar er zijn wel enkele richtlijnen die je in acht kan nemen om beter door deze periode te manoeuvreren.

-1. Identificeer kwetsbare sectoren, bedrijven, producten in je portefeuille

Bedrijven die produceren in China, zullen meer dan waarschijnlijk getroffen worden. Ook Chinese producten die concurreren met Amerikaanse producten kunnen in het vizier komen, net als ‘politiek belangrijke’ producten.

-2. Zoek bedrijven die kunnen profiteren van een handelsoorlog

Waar verliezers zijn, zijn ook winnaars. Wanneer de handelsrelaties van China met de Verenigde Staten vertroebelen, opent dat perspectieven voor andere handelsrelaties, zoals bijvoorbeeld Europa of andere groeilanden. Airbus in plaats van Boeing, Sojabonen uit Brazilië in plaats van Iowa, …

-3. Ontdek sectoren waar VS of China ‘leverage’ hebben

China is bijvoorbeeld de grootste producent van Rare Earth Metals (bv. dysprosium, neodymium en molybdeen) ter wereld, en ook een belangrijke producent van vanadium. Het kan die grondstoffen inzetten als ‘leverage’ waardoor de prijzen fors kunnen stijgen en de miners er wel bij varen.

Conclusie

Zowel de VS als China hebben geen baat bij een handelsoorlog, toch niet zonder acceptabele kost. Trump wil enkel een betere handelsbalans en meer jobs in de VS. Xi Jinping wil zijn toekomstvisie voor China niet hypothekeren. Maar beide leiders lijken wel van plan om de grenzen van een handelsoorlog op te zoeken om hun gelijk te halen, in binnen- en buitenland. Beide landen hebben de mogelijkheden om elkaar serieuze economische schade toe te brengen.

Dit zal ongetwijfeld zijn weerslag hebben op de financiële markten. Beleggers zullen moeten accepteren dat een lagere economische groei zal resulteren in een lager rendement op de financiële markten. Maar aangezien een totale escalatie in niemands voordeel is, opent dat ook weer kansen voor beleggers met een langere tijdshorizon en het nodige geduld. Of zoals we bij Value Jagers graag zeggen: ‘Iedere crisis biedt opportuniteiten’.