In de hogescholen en universiteiten overspoelt men de leerlingen met ingewikkelde theorieën en een resem dito formules om hen het beleggen in aandelen op de beurs bij te brengen. Nochtans zijn er maar drie relatief eenvoudige elementen die succes met aandelen bepalen.
Uw opdracht om een succesvolle aandelenbelegger te zijn:
That’s it. Maar het is niet omdat deze regels eenvoudig zijn, dat beleggen gemakkelijk is. Dat is het helaas verre van. Zelfs als u de drie regels theoretisch onder de knie hebt, is dat nog geen garantie op succes in de praktijk.
Dat is wat vaag, want wat zijn ‘juiste’ bedrijven? We zijn geneigd om ‘goede’, ‘uitzonderlijk goede’ of ‘kwaliteitsbedrijven’ te schrijven en dat zou voldoende moeten zijn, al kan men af en toe wel eens met een slecht bedrijf geld verdienen. Maar op die laatste categorie bedrijven zouden we ons eigenlijk niet focussen; hou het dus liefst en in hoofdzaak bij goede, kwalitatieve bedrijven.
Ten eerste moet het een bedrijf zijn waarvan u de activiteiten kent en begrijpt. Er is niets mis mee dat u daardoor een (groot) deel van de markt links laat liggen. Focus op wat u weet en, vooral, besef wat u niet weet. Ook bij het Value Rapport zult u uit heel wat sectoren vrijwel nooit een aankoopkandidaat voorgeschoteld krijgen, om de eenvoudige reden dat we die sector onvoldoende kennen of te moeilijk vinden om goed te analyseren.
Ten tweede zijn er een resem criteria waaraan een bedrijf dient te voldoen om als ‘goed’ uit de bus te komen. Een goed bedrijf is er een dat over tien of twintig jaar nog altijd minstens even goed is. Men dient het succes op lange termijn dus in te schatten.
Andere criteria zijn o.a.:
Werken met een checklist zal dit selectieproces danig vergemakkelijken.
Nu, vrijwel geen enkel bedrijf zal op al deze criteria superieur scoren. Maar probeer anders gezegd bedrijven te mijden waarvan de toekomst onvoorspelbaar is, die geen enkel competitief voordeel bezitten, lage winstmarges genereren of zelfs regelmatig verlies maken, een onbetrouwbaar management hebben, hoge schulden torsen enz.
Om succesvol te beleggen, menen we dat dit selectieproces voor 20% instaat.
Je zou ook geld kunnen verdienen met een slecht bedrijf, als je het maar goedkoop genoeg op de kop kan tikken. Dit element – ondergewaardeerde aandelen kopen – is in die context met 30% dan ook belangrijker.
Het is een element dat eenvoudig is uit te leggen, maar veel moeilijker consequent correct in de praktijk is te brengen. Het is waar value investing om draait: waardeer het aandeel en koop het pas met een veiligheidsmarge.
Dit roept allicht nieuwe vragen op, want hoe bepaal je de werkelijke waarde en hoe hoog moet de veiligheidsmarge zijn? Helaas bestaat er geen universeel antwoord. Elke analist of belegger zal naar eigen aanvoelen, kennis en ervaring een geschatte waarde bepalen. Geen twee waardebepalingen zullen precies hetzelfde zijn.
Er zijn ook verschillende waarderingsmethodes. We overlopen er kort enkele.
De eenvoudigste is het bepalen van verschillende ratio’s, zoals:
Hier kunnen de ratio’s van een aandeel vergeleken worden met zijn eigen historiek, met de markt en met concurrenten.
Vergis u echter niet: even snel kijken wat de k/w is en oordelen dat pakweg ‘12’ goedkoop genoeg is en het aandeel koopwaardig maakt, is ruim onvoldoende. Dit is eerder een klein onderdeel van een volledige analyse.
Zoals een andere waarderingsmethode in rekening brengen: het toepassen van een DCF-model (discounted cashflow-model). Hierbij is de redenering dat de waarde van een bedrijf de som van de toekomstige cashflows is, verdisconteert naar het heden.
Voor bedrijven waarvan de toekomstige cashflows goed kunnen worden voorspeld, werkt deze methode het best. Maar de mogelijkheid voor fouten is zeker bestaande, aangezien men met verwachte groeipercentages moet werken. Een kleine misrekening kan een groot verschil voor de waardebepaling betekenen. Een tip is om hier met meer dan één scenario (een optimistisch en een pessimistisch) rekening te houden. Of om te achterhalen met welke groeipercentages de beurs rekening houdt en onderzoeken of die realistisch zijn.
Dit zien we als het belangrijkste element, dat voor 50% van succesvol beleggen instaat. Want wat zijn de vorige punten waard, als de belegger bijvoorbeeld voortdurend tussen angst en hebzucht zwalpt en er daardoor niet in slaagt om rationeel te handelen? Hij zal er dan evenmin in slagen om gedisciplineerd te beleggen en te focussen op wat telt: de gang van zaken bij een bedrijf en de waarde van het aandeel.
Dit cruciale punt is waar veel beleggers falen. De allerbeste beleggers geven aan dat rationeel denken, focus en fouten vermijden (i.p.v. alles juist trachten te doen) de belangrijkste elementen zijn die tot uitzonderlijk succes kunnen leiden. Daarom ook dat de meeste value investors voorzichtig zijn en eerst naar het neerwaarts risico kijken i.p.v. alle aandacht uitsluitend op het opwaarts potentieel te richten.
U hebt misschien al door dat een belangrijk hulpmiddel hierbij is om de zaken om te draaien. Wat zou de winstgroei kunnen ondermijnen? Hoe zou het bedrijf zijn concurrentieel voordeel kunnen verliezen? Waarom zou de waardebepaling te optimistisch kunnen zijn? Dat zijn natuurlijk slechts énkele vragen die value investors zich typisch stellen, maar u begrijpt ons punt.
Wat willen de meeste beleggers?
Realiseren de meeste beleggers uitzonderlijk goede rendementen? Helaas niet, dus zal u tegendraads moeten beleggen. M.a.w.:
Het menselijk brein is helemaal niet gemaakt om succesvol te beleggen, op emotioneel niveau is het eigenlijk haast uw grootste vijand.
Uiteraard is iedere belegger anders. Ga daarom na welke fouten u het vaakst maakt. Noteer ze, analyseer ze. Wat deed u fout, en probeer dat in de toekomst te vermijden.
Mogelijk zetten de media en de aanhoudende en massale stroom berichten u soms op het verkeerde been. Focus daarom rustig op het bedrijf in kwestie en de sector waarin het actief is. Hou u niet te veel bezig met economische of politieke voorspellingen of laat die tenminste uw handelingen zo weinig mogelijk beïnvloeden.
Schakel ook de beurs uit. Inderdaad niet altijd eenvoudig, wanneer u voortdurend langs alle kanten met beurskoersen en procentuele ups & downs wordt geconfronteerd. Onthoud dat de beurs er is om u van dienst te zijn, niet om u te gidsen. Het is net van de irrationele koersvorming dat u gebruik moet trachten te maken om in uw eigen voordeel tegen goedkope prijzen te kopen of tegen dure prijzen te verkopen.
Een voorbeeld om de beurs uit te schakelen. Wij maken persoonlijk slechts éénmaal per maand een staat van onze eigen portefeuille op. Wil u het éénmaal per kwartaal doen, is dat eigenlijk óók prima. Maar in ons overzicht staan géén beurskoersen en géén winst- of verliescijfers of -percentages. Enkel de waarde van de totale positie per aandeel en de procentuele grootte binnen de portefeuille.
Wanneer we aan een bepaalde koers interesse hebben om eventueel te handelen (aankopen, bijkopen, afbouwen of verkopen), dan stellen we een alert in dat ons waarschuwt. De rest van de tijd hoeven we niet te weten wat de koers doet. Wel en des te meer wat het bedrijf doet, want op lange termijn is dat immers koersbepalend.
Winst- of verliescijfers van aandelenposities zijn niet nuttig. Ze kunnen u (onbewust) aanmoedigen om verliezers dan maar bij te houden of winnaars meteen te verkopen. Of u winst of verlies maakt op een investering is minder belangrijk m.b.t. de beslissing om te handelen. Verkopen doet u bijvoorbeeld omdat het aandeel te sterk is overgewaardeerd of omdat u een veel beter alternatief op het oog hebt of omdat er zaken binnen het bedrijf in de verkeerde richting evolueren.
Deze drie elementen voor succes op de beurs zijn uiteraard slechts een theoretisch houvast. Hoe goed men dit ook onder de knie heeft, het ook op de juiste manier in de praktijk brengen zal pas tot goede beleggingsresultaten leiden.
En op elk domein kan men fouten maken: een bedrijf verkeerd beoordelen, een foute waardebepaling maken of toch op het verkeerde moment overmoedig worden, zijn slechts enkele van de vele struikelblokken die men kan tegenkomen.
Hoe je het dus ook draait of keert: succesvol beleggen is vrij eenvoudig, maar erg moeilijk. Niettemin kan u met deze drie elementen o.i. maar beter rekening houden. Vindt u dat te moeilijk of hebt u er de kennis, ervaring én tijd niet voor?
Wij doen dit hier bij Value Jagers dan graag voor u!